Disleksi ve Diskalkuli

Disleksi ve diskalkuli, birbirinden farklı öğrenme güçlükleridir. Disleksi her ne kadar yazma ve matematiği de etkileyebiliyor olsa da temelde okuma zorluğu anlamına gelen öğrenme güçlüğüdür. Diskalkuli ise sayıları ve matematiksel kavramları öğrenmede zorluğa sebebiyet veren öğrenme güçlüğüdür. Disleksi kavramının daha yaygın olarak bilinmesi sebebi ile bazı kaynaklarda diskalkuliye “matematik disleksi” adı da verilebilmektedir [1]; fakat bu çok doğru bir yaklaşım değildir.

Sayı sayarken çok sık parmak kullanmak, çarpım tablosunu ezberleyememek, analog saatleri okuyamamak ya da par üstü hesaplarken zorlanmak, özellikle ebeveynlerinin çocuklarında kolaylıkla tespit edebilecekleri diskalkuli belirtileridir. Diskalkulik çocuklar geçmiş olayların sırasını hatırlamakta ve sıralı talimatları yerine getirmekte de zorlanabilirler.

Disleksi ve diskalkulinin sebepleri üzerine farklı hipotezler bulunmaktadır ve bu konu üzerinde yoğun çalışmalar yürütülmektedir. Bir bireyde hem disleksi hem de diskalkuli olması sık rastlanan bir durumdur [2]. Disleksik ve diskalkulik bireyler arasında önemli davranış farklılıkları olsa da bazı çalışmalar bireylerin beyin aktivite profillerinin oldukça benzer olabileceğini göstermektedir [3]. 

Diskalkuli zeka geriliği anlamına gelmese de sosyal hayat ilişkilerinde sıkıntılara sebebiyet verebilen ve özellikle çocukluk çağında önemli psikolojik hasarlar bırakabilecek bir öğrenme bozukluğudur. Bu sebeple diskalkulinin erken teşhis edilmesi ve bireylerin gelişimlerinin desteklenmesi gerekmektedir.

Profesyonel uzmanlardan destek almanın yanında evde ailecek yapılacak diskalkuli etkinlikleri ve günlük hayatın akışında kolaylıkla uygulanabilecek diskalkuli egzersizleri de diskalkuli bireylerin becerilerini geliştirmelerinde oldukça yardımcı olmaktadır.

Referanslar

[1] Dyscalculia: ‘maths dyslexia’ or why so many children struggle with numbers

[2] The prevalence of specific learning disorder in mathematics and comorbidity with other developmental disorders in primary school-age children, British Journal of Psychology, 2018

[3] Dyscalculia and dyslexia: Different behavioral, yet similar brain activity profiles during arithmetic. NeuroImage Clinical, 18, 663-674 – 2018